czwartek, 20 sierpnia 2009

Zakres Prawa dewizowego

Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe (Dz. U. 2002 r. Nr 141, poz. 1178 ze zm.) określa

-obrót dewizowy z zagranicą1) oraz

- obrót wartościami dewizowymi w kraju2), a także

- działalność gospodarczą w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych3)

- oraz pośrednictwa w ich kupnie i sprzedaży.

Obrotem dewizowym jest obrót dewizowy z zagranicą oraz obrót wartościami dewizowymi w kraju.

1) Obrotem dewizowym z zagranicą jest:

a)    zawarcie umowy lub dokonanie innej czynności prawnej, powodującej lub mogącej powodować dokonywanie między rezydentem i nierezydentem rozliczeń pieniężnych lub przeniesienie między rezydentem i nierezydentem własności wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, a także wykonywanie takich umów lub czynności,

b)    zawarcie umowy lub dokonanie innej czynności prawnej, powodującej lub mogącej powodować przeniesienie między rezydentami rzeczy lub prawa, których nabycie nastąpiło w obrocie dewizowym z zagranicą, a także wykonywanie takich umów,

c)    dokonywanie wywozu, przekazywanie oraz wysyłanie za granicę wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, a także dokonywanie ich przywozu, przekazywanie oraz nadsyłanie z zagranicy do kraju,

2) Obrotem wartościami dewizowymi w kraju jest zawarcie umowy lub dokonanie innej czynności prawnej powodującej lub mogącej powodować dokonywanie w kraju między rezydentami lub między nierezydentami rozliczeń w walutach obcych albo przeniesienie w kraju między rezydentami lub między nierezydentami własności wartości dewizowych, a także wykonywanie takich umów lub czynności,

3) Zgodnie z def. legalną, wartościami dewizowymi są zagraniczne środki płatnicze oraz złoto dewizowe i platyna dewizowa,

złotem dewizowym i platyną dewizową jest złoto i platyna w stanie nieprzerobionym oraz w postaci sztab, monet bitych po 1850 r., a także półfabrykatów, z wyjątkiem stosowanych w technice dentystycznej; złotem dewizowym i platyną dewizową są również przedmioty ze złota i platyny zazwyczaj niewytwarzane z tych kruszców.

Użyte sformułowanie "działalność gospodarcza w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych oraz pośrednictwa w ich kupnie i sprzedaży" odpowiada definicji działalności kantorowej z art. 2 pkt 19.

Ustawa reguluje następujące kwestie:

- zezwolenia dewizowe,

- odstępowanie od ograniczeń i obowiązków określonych w ustawie,

- ograniczenia w dokonywaniu obrotu dewizowego z zagranicą oraz obrotu wartościami dewizowymi w kraju

– działalność kantorowa

- obowiązki związane z wywozem za granicę i przywozem do kraju wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych

- obowiązki związane z przekazami pieniężnymi za granicę oraz rozliczeniami w kraju w obrocie dewizowym

- obowiązki dotyczące przekazywania danych oraz przechowywania dokumentów związanych z obrotem dewizowym oraz działalnością kantorową.

- kontrola wykonywana przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego.

( nowy rozdział art. 33 – 42 prawa dewizowego)


 

Linki sponsorowane

Wywóz i przywóz dewiz

Art. 18. Rezydenci i nierezydenci przekraczający granicę państwową są obowiązani zgłaszać, w formie pisemnej, organom celnym lub organom Straży Granicznej, przywóz do kraju oraz wywóz za granicę złota dewizowego lub platyny dewizowej, bez względu na ilość, a także krajowych lub zagranicznych środków płatniczych, jeżeli ich wartość przekracza łącznie równowartość 10.000 euro. Nie stanowi wykonania obowiązku zgłoszenia podanie w zgłoszeniu nieprawdziwych danych.

Rezydenci i nierezydenci są obowiązani przedstawiać organom celnym lub organom Straży Granicznej, na ich żądanie, przywożone do kraju lub wywożone za granicę wartości dewizowe oraz krajowe środki płatnicze.

2. Organy celne oraz organy Straży Granicznej mogą, w celu sprawdzenia, czy przywóz do kraju wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych oraz ich wywóz za granicę odbywa się zgodnie z przepisami ustawy, podejmować czynności kontrolne na zasadach i w trybie określonych w przepisach o kontroli celnej lub kontroli granicznej.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, określi, w drodze rozporządzenia:

    1)    sposób dokonywania potwierdzenia przywozu do kraju oraz wywozu za granicę wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych,

    2)    wzory zgłoszenia przywozu do kraju oraz wywozu za granicę wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych

- mając na uwadze zapewnienie informacji o wywozie za granicę i przywozie do kraju wartości dewizowych oraz krajowych środków płatniczych na potrzeby współpracy z organami informacji finansowej, określonej w odrębnych przepisach.

Obowiązek związany z przekazami pieniężnymi za granicę oraz rozliczeniami w kraju w obrocie dewizowym.

Art. 25 Rezydenci i nierezydenci są obowiązani dokonywać przekazów pieniężnych za granicę oraz rozliczeń w kraju związanych z obrotem dewizowym za pośrednictwem uprawnionych banków, jeżeli kwota przekazu lub rozliczenia przekracza równowartość 15.000 euro. Obowiązek dokonywania rozliczeń za pośrednictwem uprawnionych banków, nie dotyczy przypadków w których strona rozliczenia jest uprawniony bank.


 

Linki sponsorowane

Rezydenci i Nierezydenci

Rezydentami są zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy:

a)    osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania w kraju oraz osoby prawne mające siedzibę w kraju, a także inne podmioty mające siedzibę w kraju, posiadające zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu; rezydentami są również znajdujące się w kraju oddziały, przedstawicielstwa i przedsiębiorstwa utworzone przez nierezydentów,

b)    polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne i inne polskie przedstawicielstwa oraz misje specjalne, korzystające z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych lub konsularnych.

Definicje "rezydenta" i "nierezydenta" to dwie podstawowe konstrukcje wyznaczające status podmiotów obrotu dewizowego z punktu widzenia ustawy i tym samym decydujące o ich prawach i obowiązkach w tym zakresie.

Podział na rezydentów i nierezydentów ma charakter dychotomiczny, opiera się na jednolitym kryterium, którym jest miejsce zamieszkania lub siedziba.

Nierezydenci według Prawa dewizowego.

Nierezydentami są zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy:

  1. osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania za granicą oraz osoby prawne mające siedzibę za granicą, a także inne podmioty mające siedzibę za granicą, posiadające zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu; nierezydentami są również znajdujące się za granicą oddziały, przedstawicielstwa i przedsiębiorstwa utworzone przez rezydentów,
  2. obce przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne i inne obce przedstawicielstwa oraz misje specjalne i organizacje międzynarodowe, korzystające z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych lub konsularnych

Nierezydentami z krajów trzecich są osoby fizyczne, osoby prawne oraz inne podmioty, posiadające zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu, mające miejsce zamieszkania lub siedzibę w krajach trzecich; nierezydentami z krajów trzecich są również znajdujące się w tych krajach oddziały, przedstawicielstwa i przedsiębiorstwa utworzone przez rezydentów lub nierezydentów z innych krajów,

Krajem jest terytorium Rzeczpospolitej Polskiej

Krajami trzecimi są państwa niebędące państwami członkowskimi Unii Europejskiej, a także ich terytoria zależne, autonomiczne i stowarzyszone oraz terytoria zależne, autonomiczne i stowarzyszone państw członkowskich Unii Europejskiej,

Definicje "rezydenta" i "nierezydenta" to dwie podstawowe konstrukcje wyznaczające status podmiotów obrotu dewizowego z punktu widzenia ustawy i tym samym decydujące o ich prawach i obowiązkach w tym zakresie.

Podział na rezydentów i nierezydentów ma charakter dychotomiczny, opera się na jednolitym kryterium, którym jest miejsce zamieszkania lub siedziba.


 

Linki sponsorowane

Obrót dewizowy z zagranicą

Obrotem dewizowym jest obrót dewizowy z zagranicą oraz obrót wartościami dewizowymi w kraju,

    Obrotem dewizowym z zagranicą jest:

a)    zawarcie umowy lub dokonanie innej czynności prawnej, powodującej lub mogącej powodować dokonywanie między rezydentem i nierezydentem rozliczeń pieniężnych lub przeniesienie między rezydentem i nierezydentem własności wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, a także wykonywanie takich umów lub czynności,

b)    zawarcie umowy lub dokonanie innej czynności prawnej, powodującej lub mogącej powodować przeniesienie między rezydentami rzeczy lub prawa, których nabycie nastąpiło w obrocie dewizowym z zagranicą, a także wykonywanie takich umów,

c)    dokonywanie wywozu, przekazywanie oraz wysyłanie za granicę wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, a także dokonywanie ich przywozu, przekazywanie oraz nadsyłanie z zagranicy do kraju,

Art. 3. 1. Dokonywanie obrotu dewizowego jest dozwolone, z zastrzeżeniem ograniczeń:

    1)    określonych w art. 9 ( pyt. 86,87), w zakresie których nie udzielono zezwoleń dewizowych, o których mowa w art. 5,

    2)    wprowadzonych na podstawie art. 10( pyt. 86,87).

2. Ograniczeń określonych w art. 9 oraz wprowadzonych na podstawie art. 10 nie stosuje się do obrotu dewizowego, o ile jedną z jego stron jest:

    1)    Skarb Państwa, w zakresie, w jakim jest reprezentowany przez ministra właściwego do spraw budżetu, finansów publicznych i instytucji finansowych lub ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa,

    2)    Narodowy Bank Polski,

    3)    organ władzy publicznej podejmujący czynności w postępowaniu karnym, cywilnym lub administracyjnym, w tym zabezpieczającym lub egzekucyjnym.

3. (6) Ograniczeń określonych w art. 9 nie stosuje się do obrotu dewizowego dokonywanego z udziałem banków lub innych podmiotów mających siedzibę w kraju, w zakresie działalności podlegającej nadzorom: bankowemu, ubezpieczeniowemu, emerytalnemu lub nad rynkiem kapitałowym, sprawowanym na podstawie odrębnych przepisów, prowadzonej przez te podmioty na rachunek własny lub rachunek osób trzecich uprawnionych na podstawie ustawy lub zezwolenia dewizowego do dokonania obrotu dewizowego podlegającego tym ograniczeniom.

4. Swoboda obrotu dewizowego z zagranicą wynikająca z ustawy nie narusza ograniczeń w jego dokonywaniu wynikających z innych ustaw.

5. (7) Dokonywanie obrotu dewizowego odbywa się z uwzględnieniem obowiązków określonych w ustawie, o ile z przepisów wydanych na jej podstawie, zezwolenia dewizowego lub przepisów dotyczących organów lub podmiotów wymienionych w ust. 2 i 3 nie wynikają odrębne obowiązki.


 

Jednak zgodnie z Art. 5 dozwolone jest odstępowanie od ograniczeń określonych w art. 9 ( patrz pytanie 86,87) oraz obowiązków określonych w art. 18 i art. 25 ( patrz pytanie 88) na podstawie ogólnego albo indywidualnego zezwolenia dewizowego, w zakresie i na warunkach określonych w takim zezwoleniu. Zezwoleń dewizowych udziela się jeżeli nie zagraża to interesowi publicznemu lub międzynarodowym zobowiązaniom wiążącym RP. Z zezwolenia dewizowego udzielonego na zawarcie umowy lub dokonanie rozliczenia mogą korzystać wszystkie strony tej umowy lub rozliczenia. Udzielone spółce zezwolenie dewizowe nie przechodzi na spółkę przejmującą lub spółkę nowo zawiązaną gdy spółka, która otrzymała zezwolenie została przejęta przez inną spółkę lub wraz z inną spółka albo spółkami zawiąże nową spółkę.

Zgodnie z Art. 7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych udziela, w drodze rozporządzenia, ogólnych zezwoleń dewizowych. Zezwolenia takie mogą dotyczyć wszystkich lub rodzajowo określonej kategorii podmiotów oraz wszystkich lub rodzajowo określonych czynności.

Natomiast (Art. 8.) Indywidualne zezwolenie dewizowe jest wymagane na odstąpienie od ograniczenia ( art. 9 patrz pytanie 86,87) lub obowiązku, ( art. 18 i 25 patrz pytanie 88)w zakresie których nie udzielono ogólnego zezwolenia dewizowego albo udzielono takiego zezwolenia, ale na innych warunkach niż te, na których ma nastąpić odstąpienie.

2. Sprawy związane z udzielaniem indywidualnych zezwoleń dewizowych są rozstrzygane przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego w drodze decyzji administracyjnej, z uwzględnieniem ust. 4 i 5.

3. (13) Do decyzji Prezesa Narodowego Banku Polskiego wydanych w sprawach, o których mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.).

4. Prezes Narodowego Banku Polskiego może uchylić udzielone zezwolenie, jeżeli korzystanie z niego odbywa się wbrew określonym w tym zezwoleniu warunkom.

5. Prezes Narodowego Banku Polskiego może upoważnić do załatwiania spraw, o których mowa w ust. 2, wyłącznie dyrektorów departamentów Centrali Narodowego Banku Polskiego oraz dyrektorów oddziałów Narodowego Banku Polskiego lub jednostek równorzędnych.


 

Linki sponsorowane

Ograniczenia obrotu dewizowego z zagranicą

Granice zasady swobody w dokonywaniu obrotu dewizowego (art. 3 ust. 1 ustawy) wyznaczane są postanowieniami art. 9 i 10 ustawy.

W art. 9 wymieniono czynności obrotu dewizowego, na dokonanie których wymagane jest zezwolenie dewizowe - ogólne lub indywidualne. Są to zarówno czynności obrotu dewizowego z zagranicą, jak i czynności obrotu wartościami dewizowymi w kraju. Katalog reglamentowanych czynności obrotu dewizowego, wymienionych w art. 9 ustawy, tj. wymagających uzyskania zezwolenia dewizowego, jest stosunkowo obszerny, ale jednocześnie należy podkreślić, że jest to katalog zamknięty.

Swoboda obrotu dewizowego z zagranicą wynikająca z ustawy nie narusza ograniczeń w jego dokonywaniu wynikających z innych ustaw (art. 3 ust. 4 ustawy). Przepisy polskiego prawa dewizowego zawarte są w wielu różnych aktach prawnych, w tym kilku aktach rangi ustawy. Prawo dewizowe nie jest więc jedynym ustawowym źródłem prawa dewizowego, ale jednym z kilku takich aktów. Prawo dewizowe jest podstawowym źródłem prawa dewizowego, określającym główne jego konstrukcje i zasady dokonywania obrotu dewizowego.

Ograniczenia - określone w odrębnych ustawach - z reguły odnoszą się do sposobu i warunków dokonywania lokat przez instytucje zbiorowego inwestowania, obowiązku uzyskiwania zezwoleń na podejmowanie określonego rodzaju działalności lub na dokonywanie określonych transakcji, obowiązku prowadzenia specjalnych ewidencji i zgłaszania faktu przeprowadzenia określonych operacji pieniężnych. Ograniczenia dotyczące dokonywania obrotu dewizowego, wynikające z postanowień odrębnych ustaw, mają zatem charakter szczególny w stosunku do uregulowań ustawy dewizowej i jako lex specialis wyłączają stosowanie, w konkretnym przypadku, zasady swobody dokonywania obrotu dewizowego wynikającej z generalnych postanowień ustawy dewizowej.

Wymóg posiadania zezwolenia dewizowego (a raczej sposób formułowania ograniczeń w obrocie dewizowym) dotyczy rezydentów lub nierezydentów, względnie konstruowany jest przedmiotowo poprzez określenie tylko rodzaju czynności obrotu dewizowego, a więc w jednakowym stopniu odnosi się do rezydenta i nierezydenta podejmujących takie czynności.


 

Linki sponsorowane

Ograniczenia obrotu dewizami w kraju.

Granice zasady swobody w dokonywaniu obrotu dewizowego (art. 3 ust. 1 ustawy) wyznaczane są postanowieniami art. 9 i 10 ustawy, przy czym art. 10 dotyczy tylko ograniczeń obrotu dewizowego z zagranicą.

W art. 9 wymieniono czynności obrotu dewizowego, na dokonanie których wymagane jest zezwolenie dewizowe - ogólne lub indywidualne. Są to zarówno czynności obrotu dewizowego z zagranicą, jak i czynności obrotu wartościami dewizowymi w kraju. Katalog reglamentowanych czynności obrotu dewizowego, wymienionych w art. 9 ustawy, tj. wymagających uzyskania zezwolenia dewizowego, jest stosunkowo obszerny, ale jednocześnie należy podkreślić, że jest to katalog zamknięty.

Zasada wynikająca z art. 3 ust. 4 ustawy przedmiotowo została ograniczona do sfery obrotu dewizowego z zagranicą. Oznacza to, że ewentualne ograniczenia dotyczące obrotu wartościami dewizowymi w kraju, zamieszczone w postanowieniach odrębnych ustaw, nie będą naruszały kardynalnej zasady swobody obrotu dewizowego, wynikającej z postanowień Prawa dewizowego.


 

Ograniczenia w dokonywaniu obrotu dewizowego z zagranicą oraz obrotu wartościami dewizowymi w kraju

Art. 9. Ograniczeniom podlega:

    1-3)     (14) (uchylone),

    4)    (15) wywóz, wysyłanie oraz przekazywanie przez rezydentów do krajów trzecich krajowych lub zagranicznych środków płatniczych, z przeznaczeniem na podjęcie lub rozszerzenie w tych krajach działalności gospodarczej, w tym na nabycie nieruchomości na potrzeby tej działalności, z wyjątkiem przekazywania do krajów trzecich krajowych lub zagranicznych środków płatniczych na pokrycie kosztów działalności polegającej na bezpośrednim świadczeniu usług w wykonaniu zawartej umowy lub promocji i reklamie działalności gospodarczej prowadzonej przez rezydenta w kraju,

    5)    (16) zbywanie w kraju przez nierezydentów z krajów trzecich, a także przez organizacje międzynarodowe, do których nie należy Rzeczpospolita Polska, zarówno bezpośrednio, jak i za pośrednictwem innych podmiotów:

a)    papierów wartościowych dłużnych o terminie wykupu krótszym niż rok, z wyjątkiem nabytych w kraju,

b)    wierzytelności i innych praw, których wykonywanie następuje poprzez dokonywanie rozliczeń pieniężnych, z wyjątkiem nabytych w kraju lub powstałych w obrocie z rezydentami w zakresie niewymagającym zezwolenia dewizowego,

    6)    (17) (uchylony),

    7)    nabywanie przez rezydentów, zarówno bezpośrednio, jak i za pośrednictwem innych podmiotów:

a)    (18) (uchylona),

b)    udziałów i akcji w spółkach mających siedzibę w krajach trzecich, a także obejmowanie udziałów i akcji w takich spółkach,

c)    jednostek uczestnictwa w funduszach zbiorowego inwestowania mających siedzibę w krajach trzecich,

d)    papierów wartościowych dłużnych wyemitowanych bądź wystawionych przez nierezydentów z krajów trzecich,

e)    (19) wartości dewizowych zbywanych przez nierezydentów z krajów trzecich, w zamian za inne wartości dewizowe lub krajowe środki płatnicze,

f)    (20) wierzytelności i innych praw, których wykonywanie następuje poprzez dokonywanie rozliczeń pieniężnych, zbywanych przez nierezydentów z krajów trzecich,

    8)    (21) zbywanie przez rezydentów, zarówno bezpośrednio, jak i za pośrednictwem innych podmiotów, w krajach trzecich:

a)    papierów wartościowych dłużnych o terminie wykupu krótszym niż rok, z wyjątkiem nabytych w tych krajach na podstawie zezwolenia dewizowego,

b)    wierzytelności i innych praw, których wykonywanie następuje poprzez dokonywanie rozliczeń pieniężnych, z wyjątkiem nabytych w tych krajach na podstawie zezwolenia dewizowego lub powstałych w obrocie z nierezydentami z krajów trzecich w zakresie niewymagającym zezwolenia dewizowego,

    9)    otwieranie przez rezydentów, zarówno bezpośrednio, jak i za pośrednictwem innych podmiotów, rachunków w bankach i oddziałach banków, mających siedzibę w krajach trzecich, z wyjątkiem ich otwierania w czasie pobytu w tych krajach, a także w związku z działalnością określoną w pkt 4, z zastrzeżeniem nieutrzymywania takich rachunków dłużej niż 2 miesiące od zakończenia pobytu lub działalności,

    10-13) (22) (uchylone),

    14)    (23) dokonywanie przez rezydentów i nierezydentów z krajów trzecich rozliczeń pieniężnych w wykonaniu czynności określonych w pkt 5 i 7-9, z wyłączeniem czynności, których dokonywanie nie wymaga zezwolenia dewizowego,

    15)    (24) zawieranie umów oraz dokonywanie innych czynności prawnych, powodujących lub mogących powodować dokonywanie w kraju rozliczeń w walutach obcych, a także dokonywanie w kraju takich rozliczeń, z wyjątkiem przypadków, w których czynności te są dokonywane w dozwolonym, na podstawie ustawy lub zezwolenia dewizowego, obrocie dewizowym:

a)    z zagranicą, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 17 lit. a,

b)    między nierezydentami,

c)    między rezydentami będącymi osobami fizycznymi, w zakresie niezwiązanym z działalnością gospodarczą.

Art. 10. 1. W zakresie obrotu dewizowego z zagranicą mogą być wprowadzane szczególne ograniczenia, o ile są one niezbędne w celu:

    1)    wykonania decyzji organów organizacji międzynarodowych, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska,

    2)    zapewnienia porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego,

    3)    zapewnienia równowagi bilansu płatniczego, w razie ogólnej jego nierównowagi lub nagłego załamania albo powstałego w tym zakresie zagrożenia,

    4)    zapewnienia stabilności waluty polskiej, w razie nagłych wahań jej kursu albo powstałego w tym zakresie zagrożenia.

2. Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, wprowadzać ograniczenia w celach, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2.

3. Rada Ministrów, po zasięgnięciu opinii Rady Polityki Pieniężnej, może, w drodze rozporządzenia, wprowadzać ograniczenia w celach, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 4. Ograniczenia takie mogą obowiązywać do czasu przezwyciężenia powstałych trudności z bilansem płatniczym lub stabilnością waluty polskiej lub ustania powstałego w tym zakresie zagrożenia, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia ich wejścia w życie, z zastrzeżeniem art. 62.

Ograniczeń wprowadzanych na podstawie art. 10 ustawy nie można znosić w drodze ogólnych lub indywidualnych zezwoleń dewizowych.

Art. 62. Z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej traci moc art. 10:

    1)    ust. 2 - w zakresie, w jakim dotyczy art. 10 ust. 1 pkt 2,

    2)    ust. 3 - w zakresie, w jakim dotyczy art. 10 ust. 1 pkt 4.


 

Linki sponsorowane

Obrót dewizowy z zagranicą

Obrotem dewizowym z zagranicą
jest:

a) zawarcie umowy lub dokonanie innej czynności prawnej, powodującej lub mogącej powodować dokonywanie między rezydentem i nierezydentem rozliczeń pieniężnych lub przeniesienie między rezydentem i nierezydentem własności wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, a także wykonywanie takich umów lub czynności,

b) zawarcie umowy lub dokonanie innej czynności prawnej, powodującej lub mogącej powodować przeniesienie między rezydentami rzeczy lub prawa, których nabycie nastąpiło w obrocie dewizowym z zagranicą, a także wykonywanie takich umów,

c) dokonywanie wywozu, przekazywanie oraz wysyłanie za granicę wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, a także dokonywanie ich przywozu, przekazywanie oraz nadsyłanie z zagranicy do kraju,

W ustawowej konstrukcji obrotu dewizowego z zagranicą uwzględniono zarówno dokonywanie, jak i zamiar dokonania określonej czynności obrotu dewizowego. W związku z tym obrotem dewizowym może być zawarcie określonej umowy lub podjęcie określonych czynności przygotowawczych do zawarcia takiej umowy, a także wykonywanie umowy lub dokonanie innej czynności prawnej. Ogół czynności wchodzących w zakres pojęcia obrotu dewizowego z zagranicą można podzielić na: czynności prawne oraz czynności faktyczne.

Czynnościami faktycznymi wywołującymi skutki dewizowoprawne w obrocie dewizowym z zagranicą są: wywóz, przywóz, przekazywanie, wysyłanie, nadsyłanie wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych. Nie w każdym przypadku są to typowe czynności faktyczne, ponieważ przekazywanie lub wysyłanie czy nadsyłanie związane jest z zawarciem określonej umowy np. z bankiem lub Pocztą Polską. Typową natomiast czynnością faktyczną jest wywóz lub przywóz wartości dewizowych oraz krajowych środków płatniczych. Wspólną cechą wyżej wymienionych czynności jest doprowadzenie do przemieszczenia przez granicę państwa wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych.

Obok kryteriów przedmiotowych, dla określenia granic obrotu dewizowego z zagranicą, należy równolegle stosować kryteria podmiotowe. W istotnym zakresie konstrukcja prawna obrotu dewizowego z zagranicą opiera się na założeniu, zgodnie z którym czynności tego obrotu dokonywane są między rezydentem i nierezydentem. Czynności tego obrotu są więc dokonywane między podmiotami o różnym statusie dewizowoprawnym.

Aktualnie nie jest to jednak jedyne kryterium, ponieważ za obrót dewizowy z zagranicą uważa się także zawarcie umowy lub dokonanie innej czynności prawnej, powodującej lub mogącej powodować przeniesienie między rezydentami rzeczy lub prawa, których nabycie nastąpiło w obrocie dewizowym z zagranicą, a także wykonywanie takich umów. Zakresem pojęcia obrót dewizowy z zagranicą objęto więc także określone czynności dokonywane między rezydentami, tj. podmiotami o tym samym statusie dewizowoprawnym. W tym przypadku nastąpiło również przyjęcie innych kryteriów przedmiotowych, ponieważ przedmiotem takich czynności nie są wartości dewizowe lub krajowe środki płatnicze, ale rzeczy lub prawa nabyte w obrocie dewizowym z zagranicą, a więc uprzednio nabyte od nierezydentów. Nie wprowadzono żadnego kryterium czasowego, a więc każda rzecz lub prawo - niezależnie od tego, kiedy zostało nabyte od nierezydenta przez rezydenta - będące następnie przedmiotem obrotu między rezydentami sprawia, że dana czynność prawna zostaje zakwalifikowana do zakresu obrotu dewizowego z zagranicą. Nie jest przy tym istotne, czy rezydenci dokonają rozliczenia transakcji w wartościach dewizowych, czy też rozliczenie nastąpi w krajowych środkach płatniczych.

Obrotem dewizowym z zagranicą są również czynności skutkujące przemieszczeniem przez granicę państwa - w różny sposób - wartości dewizowych i krajowych środków płatniczych. W tym przypadku nie jest istotne, czy przemieszczenia dokonuje rezydent, czy nierezydent. Fakt wywozu, przywozu, przekazania itd. wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych za granicę (lub z zagranicy) jest już wystarczającym kryterium zakwalifikowania takich czynności do obrotu dewizowego z zagranicą.


 

Linki sponsorowane